جغد سیاه
معرفی خواندنی‌ترین کتاب‌ها
دسته بندی: ادبیات کلاسیک

قمارباز

فئودور داستایفسکی
7 دقیقه
قمارباز
150
0
درباره‌ی کتاب «قمارباز»

معرفی کتاب

«قمارباز» نوشته‌ی فئودور داستایوفسکی رمان روانشناختی جذابی است که دست خواننده را می‌گیرد و به اعماق هیجانات انسان و ساختار اجتماعی می‌برد. وقایع این داستان در شهر خیالی رولتنبرگ روی می‌دهد و حول شخصیتی به نام الکسی ایوانوویچ می‌گردد؛ او معلم سرخانه‌ای است که عاشق دختر صاحبخانه، پولینا الکساندروونا، می‌شود. رابطه‌شان کم کم گرفتار دنیای قمار می‌شود و داستایوفسکی زبردستانه درونمایه‌های اعتیاد، عشق، طبقه‌ی اجتماعی و پیچیدگی‌های وضعیت انسان را در هم می‌تند. این رمان قدرتمند و تفکربرانگیز تصویری از اعماق روان و هیجانات انسان ارائه می‌کند و از طرفی ساختارها و ارزش‌های اجتماعی را به نقد می‌کشد. 

 «قمارباز» چطور نوشته شد؟

در 1866 داستایوفسکی به شدت بدهکار بود و برای فرار از مشکلات مالی، قراردادی را با اف.تی. استلوفسکیِ ناشر امضا کرد. در قرارداد مقرر شد اگر داستایوفسکی تا اول نوامبر 1866 یک رمان جدید به استلوفسکی تحویل ندهد، امتیاز و حقوق تمامی کارهای داستایوفسکی تا 9 سال به استلوفسکی تعلق می‌گیرد. او با کمک ماشین‌نویسی به نام آنا گریگوریونا اسنتکینا توانست طی حدود 26 روز نوشتن رمان را تمام کند و رمان را طبق قرارداد اول نوامبر به ناشر تحویل دهد. 

بخشی از کتاب قمارباز

شخصیت اصلی رمان «قمارباز»

الکسی ایوانوویچ، تحصیل‌کرده و معلم سرخانه‌ی خانواده‌ی ژنرال روسی است. او عاشق و دلباخته‌ی دخترخوانده‌ی ژنرال است. 

شخصیت‌های داستان

ژنرال: افسر بازنشسته‌ی‌ ارتش روسیه که الکسی در استخدام اوست و زیر بار قرض و بدهی است.
پولینا الکساندرونا پراسکوویا: دخترخوانده‌ی ژنرال و معشوقه‌ی الکسی
ماریا فیلیپونا: خواهر ژنرال که او هم گرفتار قمار می‌شود. 
مادمازل بلانش: زن فرانسوی ثروتمندی که ژنرال برای پول‌هایش دندان تیز کرده.
خاله‌ی ژنرال: خاله‌ی ثروتمند ژنرال که به او «مادربزرگ» هم می‌گویند. ورود او به رولتنبرگ کاری می‌کند که قماربازی‌ها پرشور و حرارت‌تر بشوند.
آستلی: مردی انگلیسی که دوست و رقیب الکسی می‌شود چون او هم عاشق پولیناست. 

خلاصه کتاب قمارباز

«قمارباز» در کدام گونه‌ی ادبی جای می‌گیرد؟

پرداختن داستایوفسکی به روان انسان و بررسی موضوعاتی مثل اعتیاد، عشق و اخلاقیات این رمان را در گونه‌ی ادبیات روانکاوانه قرار می‌دهد. از طرفی چون داستایوفسکی زندگی را به همان شکلی که هست به تصویر کشیده و روی تجربیات روزمره‌ی شخصیت‌ها دست گذاشته، «قمارباز» جزو آثار رئالیسم هم محسوب می‌شود. 

با چه مضامینی در رمان «قمارباز» مواجه می‌شویم؟

اعتیاد به قمار موضوع محوری رمان است، چون الکسی و بقیه‌ی شخصیت‌های رمان با میل شدیدشان به قمار دست به گریبان‌اند. رمان به ماهیت ویران‌کننده‌ی اعتیاد و تأثیرات آن بر روابط شخصی و سلامت روان می‌پردازد. از طرفی، الکسی امیدوار است با قمار دل پولینا را مال خود کند. داستایوفسکی با شرح عشق یک‌طرفه‌ی الکسی به پولینا پیرنگ رمان را پیش می‌برد. بنابراین موضوع دیگری که «قمارباز» به آن پرداخته، عشق و پیچیدگی‌های آن، هوس، عواقب دنبال کردن عشق با رفتارهای خطرناک و خودویرانگر است. 

نقد کتاب قمارباز بر مسائل اجتماعی و اقتصادی

نویسنده در «قمارباز» چه می‌خواهد بگوید؟

داستایوفسکی که خود او هم با اعتیاد به قمار دست و پنجه نرم می‌کرد، در این رمان قدرت ویرانگر اعتیاد و پیامدهایش بر فرد و روابطش را نشان می‌دهد. همچنین «قمارباز» نقدی است بر سلسله‌مراتب اجتماعی و شیوه‌های به دست آوردن پول و مقام که اغلب به بهای آسایش خودشان و دیگران تمام می‌شود. داستایوفسکی با نوشن این رمان قصد دارد سطحی و بی‌رحمانه بودن میل شدید جامعه به ثروت و قدرت را نشان دهد. 

نظر منتقدان و عملکرد «قمارباز» 

پرداختن به اعتیاد به قمار و تأثیر روانی‌اش بر شخصیت‌ها ستوده شده است. 
منتقدان داستانسرایی داستایوفسکی و به تصویر کشیدن هیجانات پیچیده‌ی انسان را تحسین کرده‌اند.
گوستاو فلوبر، نویسنده‌ی فرانسوی همعصر داستایوفسکی، نثر نوشتاری و رویکرد داستایوفسکی به داستانسرایی را ستایش کرده. 
«قمارباز» یکی از مهم‌ترین آثار داستایوفسکی به شمار می‌رود که سهم بسزایی در ادبیات روسیه و جهان ایفا کرده است.
تاکنون اقتباس‌های سینمایی متعددی از این داستان روی پرده رفته است. 

جای «قمارباز» در کتابخانه‌تان کجاست؟

می‌توانید این کتاب را در کنار بقیه‌ی آثار فئودو داستایوفسکی، مثل کتاب جنایت و مکافات یا «برادران کارامازوف» بگذارید. یا می‌توانید در کنار آثار ادبی روسیه و آثار نویسندگانی همچون آنتوان چخوف، لئو تولستوی و ... بگذارید. 

چه ترجمه‌هایی از این کتاب در فارسی در دسترس است؟ 

سروش حبیبی، نشر چشمه
جلال آل احمد، نشر نگاه
صالح حسینی، نشر نیلوفر
پرویز شهدی، انتشارات مجید (به سخن)
نازلی اصغرزاده، انتشارات دنیای نو
سبحان اسماعیلی سیگارودی، نشر گویا
حمیدرضا آتش‌برآب، نشر علمی و فرهنگی

اگر از این کتاب خوشتان آمد، این کتاب را هم پیشنهاد می‌کنیم

«ابله» نوشته‌ی فئودور داستایوفسکی که در آن هم به موضوعاتی مانند روان انسان، عشق و اخلاقیات می‌پردازد. 

امتیازات کتاب

امتیاز گودریدز: 9/3 از ۵
امتیاز آمازون: 2/4 از ۵

مروری بر آنچه خواندیم

وقایع داستان در شهر خیالی رولتنبرگ روی می‌دهد و حول شخصیتی به نام الکسی ایوانوویچ می‌گردد.
این رمان قدرتمند و تفکربرانگیز تصویری از اعماق روان و هیجانات انسان ارائه می‌کند.
داستایوفسکی این رمان را در زمانی نوشت که زیر بار قرض و بدهی بود. 
الکسی ایوانوویچ معلم سرخانه‌ی خانواده‌ی ژنرال روسی و دلباخته‌ی دخترخوانده‌ی ژنرال است. 
«قمارباز» جزو آثار رئالیسم هم محسوب می‌شود.
الکسی و بقیه‌ی شخصیت‌های رمان با میل شدیدشان به قمار دست به گریبان‌اند.
خود داستایوفسکی هم با اعتیاد به قمار دست و پنجه نرم می‌کرد.
«قمارباز» نقدی است بر سلسله‌مراتب اجتماعی و شیوه‌های به دست آوردن پول و مقام.
گوستاو فلوبر نثر نوشتاری و رویکرد داستایوفسکی به داستانسرایی را ستایش کرده.
می‌توانید این کتاب را در کنار بقیه‌ی آثار فئودو داستایوفسکی بگذارید.
آثار داستایوفسکی تأثیری شگرف بر ادبیات مدرن و فلسفه گذاشته است.
اگر از مطالعه‌ی «قمارباز» لذت بردید، پیشنهاد می‌کنیم «ابله» به قلم همین نویسنده را هم بخوانید. 

Separator

یک جرعه از کتاب

من همیشه اظهارنظر آن پیرو مسائل اخلاقی آدم‌های مرفه و به‌دور از هر گونه نیاز مادی را نپسندیده‌ام که در پاسخ به این پرسش که چرا بعضی‌ها با مبلغ‌های کوچکی بازی می‌کنند، گفته: «این کار از همه بدتر است، زیرا نشانه‌ی آزمندی حقیرانه‌ی آن‌هاست.» انگار آزمندی کم یا زیاد با هم تفاوت دارند.
یک اصیل‌زاده، حتی اگر همه‎ی ثروتش را هم ببازد، نباید خم به ابرو بیاورد. پول در برابر شأن و مقامش باید چنان بی‌ارزش باشد که برای از دست دادنش اهمیتی قائل نشود و نگرانی‌ای به خود راه ندهد. البته باید یک اشراف‌زاده باشد که به نظر برسد برای این مکان و افراد حقیری که در آن در جنب‌وجوش هستند، اهمیتی قائل نیست. با این همه، رفتاری عکس این: یعنی ملاحظه کردن، دیدن و حتی نظاره کردن همه‌ی این موجودهای فرومایه از پشت شیشه‌های عینک و به ظاهر پست شمردن و ارزشی برای این محیط و جمعیت آزمند آن قائل نشدن همچنین همه‌ی این‌ها را گونه‌ای نمایش سازماندهی‌شده برای سرگرم کردن اصیل‌زادگان به شمار آوردن نیز گاهی نشانه‌ی بزرگ‌منشی است.
«... مادمازل زلما بنا به عادتی که داشت، به صدای بلند می‌خندید و رفتاری جلف داشت. بی‌درنگ در صف خانم‌هایی درآمد که بازی رولت را دوست دارند و برای اینکه خودشان را به میز برسانند تنه‌ای به این و آن می‌زنند، بازیکنی را با شانه هل می‌دهند و جایی برای خودشان باز می‌کنند. این حرکت از سوی خانم‌ها، خودتان هم به طور حتم دیده‌اید، عشوه‌گری به شمار می‌آید.»
«آه، بله!»
«حتی به زحمتش هم نمی‌ارزد، آدم‌های سرشناس به‌رغم نارضایتی‌شان این حرکت آن‌ها را تحمل می‌کنند، به‌ویژه اگر این‌ها هر روز اسکناس‌های هزارفرانکی خرد کنند. اما به محض اینکه دیگر چنین کاری را نمی‌کنند، از آن‌ها خواهش می‌شود از میز فاصله بگیرند. مادمازل زلما این کار را می‌کرد ولی باز هم در بازی با بدشانسی روبرو شد. یادتان باشد که خانم‌ها بیشتر وقت‌ها در این بازی شانس می‌آورند. آن‌ها بی‌نهایت به اعصابشان مسلط هستند و بسیار خویشتندار...»
‌در چنین موقعیتی، هیچ چیزی پوچ‌تر و بیهوده‌تر از درس اخلاقی به خود دادن نیست! آه، امان از این آدم‌های ازخودراضی! این آدم‌های پرچانه با چه غرور و تکبری آماده‌اند به آدم پند و اندرز بدهند! اگر می‌دانستند تا چه اندازه از شرم‌آوری وضعیتم در حال حاضر آگاهم، دیگر کلمه‌ای برای پند دادن به من نمی‌یافتند. تازه چه چیز جدیدی که از آن خبر نداشته باشم می‌توانند به من بگویند؟ موضوع بر سر این است. آنچه می‌توان به آن اطمینان داشت، این است... که با یک چرخیدن چرخ، همه‌چیز می‌تواند عوض شود. آن‌وقت همین آموزگاران اخلاق و پند و اندرزدهندگان، نخستین کسانی خواهند بود (مطمئنم) که می‌آیند و با شوخی‌های دوستانه به من تبریک می‌گویند، دیگر هم دست از سرم برنمی‌دارند، کاری که الان هم دارند می‌کنند!
Separator

خلاصه کتاب

در فصل‌های یک تا سه می‌خوانیم الکسی ایوانوویچ، راوی داستان، به رولتنبرگ بازمی‌گردد و مجدداً به خانواده‌ی ژنرال می‌پیوندد. الکسی معلم سرخانه‌ی آن‌هاست. او متوجه گرفتاری‌های مالی این خانواده می‌شود و پایش به این قضیه کشیده می‌شود. 

در فصل‌های چهار تا شش، الکسی قمار می‌کند و مبلغ هنگفتی به جیب می‌زند، اما رابطه‌اش با پولینا به مشکل می‌خورد، چرا که او باور دارد الکسی می‌خواهد عشق او را با پول بخرد.

در فصل‌های هفت تا ده، خاله‌ی ژنرال، آنتونیدا وارد داستان می‌شود و تمام ارثیه‌ی پولینا و ژنرال را سر قمار به باد می‌دهد. الکسی قمار کردن را کنار نمی‎‌گذارد چون امیدوار است آن‌‍‌قدر برنده شود و آن‌قدر پول به جیب بزند تا پولینا بالاخره به او جواب مثبت بدهد. 
در فصل‌های یازده تا سیزده، الکسی عدد بسیار بالایی سر میز قمار برنده می‌شود، اما چون اعتیاد به قمار وجودش را دربرگرفته، کل این پول را هم در قمار از دست می‌دهد. در همین حین، پولینا درگیر عشق الکسی و همین‌طور مارکی دِگریوِ ثروتمند شده است. 
در فصل‌های چهارده تا هفده، زندگی شخصیت‌های داستان به هم گره می‌خورد و آن‌ها با عشق، باخت و عواقب اعمالشان روبرو می‌شوند. الکسی به شدت اعتیادش پی می‌برد و رمان با برگشتن ورق روزگار تمام می‌شود. 
Separator

درباره نویسنده

فئودور داستایفسکی
فئودور داستایفسکی
دیگر کتاب‌های نویسنده
فئودور داستایفسکی در روسیه در سال ۱۸۲۱ به دنیا آمد. در بیست سالگی نویسندگی را آغاز کرد و نخستین رمانش «بیچارگان» برای نخستین‌بار در سال ١۸۴۶ هنگامی‌که داستایفسکی تنها ۲۵ ساله بود، چاپ شد. او در ادبیات روسیه یکی از تاثیرگذارترین و بزرگ‌ترین نویسنده‌ها است. می‌توان از آثار داستایفسکی به «همزاد»، «بیچارگان»، «آزردگان»، «قماباز»، «شب‌های روشن»، «جنایت و مکافات»، «برادران کارامازوف» و  اشاره کرد. فئودور داستایفسکی در سال ۱۸۸۱ از دنیا رفت. یازده رمان بلند، سه رمان و هفده داستان کوتاه و یادداشت‌ها و سفرنامه‌ها کارنامه‌ی نویسندگی اوست. بسیاری از منتقدان ادبی از او به عنوان یکی از بزرگترین و برجسته‌ترین روانشناسان در ادبیات جهان یاد می‌کنند و آثارش را از مهم‌ترین متون اگزیستانسیالیستی می‌دانند. رمان «یادداشت‌های زیر‌زمینی» او از اولین آثار ادبی اگزیستانسیالیستی به حساب می‌آید.
Separator

سوالات متداول

برای تأمل بیشتر درباره‌ی ارزش‌های انسان و جامعه.
طرفداران ادبیات روسیه و به‌خصوص آثار داستایوفسکی.
علاقمندان به داستان‌های فلسفی.
Separator

کتاب‌های مشابه

Separator

نظر کاربران

نظر خود را با ما به اشتراک بگذارید.