«چرا تا به حال کسی این‌ها را به من نگفته بود؟» از چه می‌گوید؟
توجه دکتر جولی اسمیت، روانشناس بالینی کارکشته، طی سال‌ها کار در این حوزه حین معاینه‌ی آن دسته از بیمارانش که دچار کج‌خلقی بودند به یک الگوی رفتاری تکراری جلب شد. عموم بیماران او حس می‌کردند که کجیِ خلق‌شان یا هیچ منشأ مشخصی ندارد یا مغز آن‌ها در یک کلام خراب است. به نظر آن‌ها هرکس که شاد است با این توانایی به‌دنیا آمده است اما آن‌ها هرگز قادر نخواهند بود که شادی را تجربه کنند. چنین باورهایی بود که به آن‌ها اجازه نمی‌داد مهار روانشان را در دست بگیرند.
سررسیدن مهلت تحویل، اضطراب، بی‌خوابی
در نظر بگیرید که یک شب تا دیروقت سر کارید چون مهلت تحویل پروژه‌تان نزدیک است و می‌ترسید همه‌چیز آنطور که می‌خواهید به سرانجام نرسد. بالأخره به رختخواب‌تان می‌رسید اما آنقدر ذهن‌تان درگیر است که فراموش می‌کنید مثل هر شب قبل از خواب یک لیوان آب بنوشید. تمام شب توی رختخواب غلت می‌زنید چون نمی‌توانید فکر کارهای انجام‌نشده را از ذهن‌تان بیرون کنید. وقتی هم بالأخره چشم‌هایتان گرم می‌شود، ساعت زنگ می‌زند و می‌فهمید وقت برخاستن و برگشتن سر کار است. کوفته و بی‌حوصله و بداخلاق بلند می‌شوید و هورمون‌های اضطراب‌زا هم سرتاسر بدنتان در حال ترشح‌اند. خب، ناگفته پیداست که خلق‌تان کج می‌شود. در این مثال می‌بینید که چندان هم نمی‌شود گفت که خلق کج آدم از ناکجا نشأت می‌گیرد. وقتی مضطرب و بی‌خواب و بی‌آب هستید، چرا باید خوش‌اخلاق باشید؟
تسلط بر ذهن و بدن
البته که همه‌ی کج‌خلقی‌ها از آشفتگی‌های شبانه نمی‌آیند اما مهم است که بدانیم احساسات ما تحت تأثیر عوامل زیادی هستند و اختیار خیلی از این عوامل نیز در دستان ماست. دکتر جولی اسمیت چنانکه در «چرا تا به حال کسی این‌ها را به من نگفته بود؟» نیز شرح می‌دهد به بیمارانش کمک می‌کند تا به مرور زمان به احساسات و عوامل تأثیرگذار بر آن‌ها واقف شوند و بر ذهن و بدن‌شان تسلط بیابند. تجربه‌های دکتر اسمیت که به تفصیل در این کتاب به آن‌ها پرداخته، نشان‌مان می‌دهد به‌محض اینکه او و بیمارش موفق می‌شوند افکار و رفتار و چشمه‌های اضطراب بیمار را بشکافند، او قادر خواهد بود که نیازهای بی‌پاسخ‌مانده‌اش را برطرف کند.
چند نمونه از سؤال‌هایی که دکتر اسمیت از بیمارانش می‌پرسد از این قرارند: «وقتی کج‌خلقی‌تان بروز و ظهور می‌یابد، دقیقاً توی ذهن‌تان چی می‌گذرد؟»، «می‌توانید بگویید این فکرها چه وقت‌هایی سراغ‌تان می‌آیند؟»، «در چنین تنگناهای ذهنی‌ای دچار رنج و درد جسمانی هم می‌شوید؟»، «در هفته‌ای که گذشت چه کارهایی انجام داده‌اید؟» این سؤال‌ها را خودتان هم می‌توانید از خودتان بپرسید! پیشنهاد دکتر اسمیت این است که دفترچه‌ای بردارید و تجارب مثبت و منفی روزانه‌تان را با جزئیات دقیق ثبت کنید. به‌مرور زمان با همین عادت ساده دست‌تان می‌آید که چه موقعیتی شما را به نقطه‌ی کج‌خلقی می‌کشاند. «چرا تا به حال کسی این‌ها را به من نگفته بود؟» پر است از این مثال‌ها و راه‌حل‌ها برای بهتر شناختن خود و در نتیجه آسوده‌تر زندگی کردن.
منتقدین درباره‌‌‌ی «چرا تا به حال کسی این‌ها را به من نگفته بود؟» چه می‌گویند؟
• «هوشمندانه، پرنکته و صمیمانه. دکتر جولی همان مشاور و دوست باهوشی است که همه‌مان لازمش داریم.» (لوری گاتلیب، از مجریان پادکست Dear Therapists)
• «خوانندگانی که با اضطراب، تردید به خود و افسردگی دست به گریبان‌اند با خواندن این کتاب خودشان را بهتر خواهند شناخت و بر زندگی‌شان احساس تسلط بیشتری خواهند کرد. اگر دلتان می‌خواهد بهترینِ خودتان باشید، این کتاب برای شما نوشته شده است!» (نیکل لوپر، نویسنده)
• «دکتر جولی با سال‌ها تجربه‌ی درمان به خوانندگانش مهارت‌های ارزشمندی را می‌آموزد تا بتوانند سلامت روانشان را به‌دست بیاورند و حفظ کنند.» (مجله‌ی فورچون)
طرفداران «چرا تا به حال کسی این‌ها را به من نگفته بود؟» دیگر سراغ چه کتاب‌هایی بروند؟
• «رهایی از بلازدگی (تروما): روان، مغز و بدن در تحول بلازدگی»، نوشته‌ی بسل ون‌درکولک، کتاب رود: همگامان چاپ، ترجمه‌ی ابراهیم شایان.
• «زندگی با روان گسیختگی»، نوشته‌ی ازمی ویجون وانگ، نشر پندار تابان، ترجمه‌ی سهیل سمی.
• «پنگوئن غُرغُرو»، نوشته‌ی جوری جان، انتشارات گاج، ترجمه‌ی فاطمه حقی ناوند.
• «همه‌چی روبه‌راه می‌شه: پنج نکته برای زنان جوان (از طرف زن جوان دیروز)»، نوشته‌ی دانا پرینو، نشر السانا، ترجمه‌ی بهناز همتی.
و اگر به کتاب‌های روانشناسی علاقه‌مندید کتاب تئوری انتخاب را از دست ندهید.
مروری بر آنچه خواندیم
• دکتر جولی اسمیت روانشناس بالینی است که سال‌های سال از عمرش را در نظام خدمات درمانی بریتانیا گذرانده است.
• دکتر جولی اسمیت که بین دنبال‌کنندگان آن‌لاینش به «دکتر جولی» معروف است، در تیک‌تاک و یوتوب و اینستاگرام محتواهای آموزشی شناخت روان منتشر می‌کند.
• «چرا تا به حال کسی این‌ها را به من نگفته بود؟» اولین کتاب دکتر جولی است که به‌مدت چهار هفته در صدر فهرست پرفروش‌های نشریه‌ی سان‌دی تایمز بود.
• دکتر جولی معتقد است که بیشتر آدم‌ها نمی‌دانند بخشی از روند تغییر زندگی‌شان «آموزش» است. او می‌گوید که ما باید چگونگی عملکرد ذهن‌مان را یاد بگیریم و بدانیم چه عواملی بر تغییر عواطف‌مان اثر می‌گذارند تا بتوانیم مهار تلاطمات ذهنی‌مان را در دست بگیریم.
• «چرا تا به حال کسی این‌ها را به من نگفته بود؟» در هشت بخش و سی‌وشش فصل از تجربه‌های عینی دکتر جولی در مواجهه با مراجعینش می‌گوید و راه‌حل‌های ساده و عملی برای مواجهه به اضطراب‌های روزمره و کج‌خلقی‌های ناشی از آن‌ها در اختیار خواننده می‌گذارد.
یک جرعه از کتاب
خلاصه کتاب
درباره نویسنده
دکتر جولی اسمیت که بیش از سه‌ونیم میلیون دنبال‌کننده‌ی او در شبکه‌های اجتماعی تیک‌تاک، اینستاگرام و یوتوب او را به «دکتر جولی» می‌شناسند، از نوامبر ۲۰۱۹ ویدئوهایی کوتاه می‌سازد و در این حساب‌ها به اشتراک می‌گذارد تا از مسائل و مشکلات مربوط به روان با زبانی ساده و واضح با عموم مخاطبین صحبت کند. «چرا تا به حال کسی این‌ها را به من نگفته بود؟» اولین کتاب اوست که به مدت چهار هفته در صدر فهرست پرفروش‌های نشریه‌ی سان‌دی تایمز جای داشت.
دکتر جولی در مصاحبه‌ای که با نشریه‌ی گاردین داشت، علت استقبال مخاطبین از کتابش را اینطور توضیح می‌دهد «فکر می‌کنم مردم از اینکه برای مدعایم شاهد می‌آورم، خوششان می‌آید. من روانشناس بالینی‌ام و چیزهایی که نوشته‌ام با آخرین تحقیقات و آموزه‌های پزشکی منطبق است. در ضمن هنوز زمان زیادی از دوره‌ی پرفشار و اضطراب‌آور همه‌گیری کرونا نگذشته و مردم نیاز دارند بهشان یادآوری بشود که چه بحرانی را پشت سر گذاشته‌اند. بارها در جلسات روان‌درمانی دیده‌ام که آدم‌ها نمی‌دانند که بخشی از روند تغییر آموزش است. ما باید یاد بگیریم که ذهن‌مان چطور کار می‌کند، چه عواملی بر تغییر عواطف ما اثر می‌گذارند و با کسب این دانش چطور می‌توانیم مهار تلاطمات ذهنی‌مان را در دست بگیریم. گفتن از همین چیزهاست که احتمالاً توجه خواننده‌ها را بیشتر به این کتاب جلب کرده است.»
دکتر جولی در همین مصاحبه اضافه می‌کند که با وجود سه بچه و کاری تمام‌وقت حضور جدی و فعال در شبکه‌های اجتماعی کاری طاقت‌فرساست اما «در جهان آشفته‌ای که با حالت مطلوب فاصله‌ی زیادی دارد و هیچ‌کس نمی‌تواند ادعا کند همه‌ی جواب‌ها پیش اوست، خوشحالم اگر بتوانم نقش کوچکی در ساده‌‌تر کردن زندگی دیگران داشته باشم.»
سوالات متداول
• انتشارات پرتا قلم، ترجمه‌ی مشترک لیدا پورغفاری، سعید مهرجو.
کتاب‌های مشابه
